Η γειτονική μας Βουλγαρία…
Στην Βόρεια Ελλάδα πολλοί κάτοικοι επισκέπτονται την γειτονική μας χώρα κάθε εβδομάδα (τουλάχιστον πριν την πανδημία), είτε για να κάνουν τα εβδομαδιαία ψώνια τους στο μάρκετ, είτε για να γεμίσουν το όχημα τους με φθηνή βενζίνη ή πετρέλαιο είτε για να απολαύσουν ολιγοήμερες διακοπές σε ένα από τα φημισμένα και πολυτελή χιονοδρομικά κέντρα του Bansko και του Pamporovo.
Η μεγάλη πλειοψηφία των επισκεπτών είναι κάτοικοι της Μακεδονίας και της Θράκης, οι οποίοι κάθε Σαββατοκύριακο περνούν κατά χιλιάδες τα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα στον Προμαχώνα και την Νυμφαία προκειμένου να κάνουν αγορές τις οποίες συνδυάζουν και με μία μίνι ημερήσια εκδρομή.
Παρόμοια η εικόνα και από την αντίθετη κατεύθυνση με χιλιάδες Βούλγαρους επισκέπτες να κατευθύνονται προς τα τουριστικά θέρετρα της Βορείου Ελλάδος την άνοιξη και το καλοκαίρι. Αλλά και τον χειμώνα παρατηρείται σημαντική κινητικότητα (ιδίως τα Σαββατοκύριακα) στα εμπορικά καταστήματα και τα εμπορικά κέντρα της Θεσσαλονίκης από Βούλγαρους καταναλωτές.
Πολλές φορές βλέπουμε εντυπωσιασμένοι , υπερπολυτελή αυτοκίνητα με βουλγαρικές πινακίδες να διασχίζουν την Εγνατία Οδό και να κινούνται νωχελικά στους δρόμους της συμπρωτεύουσας. Ανάλογη εικόνα παρατηρούμε και στους δρόμους της Χαλκιδικής και της Θάσου κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Υπάρχει άραγε τόσο μεγάλος πλούτος και οικονομική ευημερία στην γειτονική χώρα των σχεδόν επτά εκατομμυρίων κατοίκων, όσο φαίνεται;
Οι απόψεις που έχω καταγράψει από επισκέπτες στην Βουλγαρία είναι ποικίλες αλλά συγκλίνουν στο γεγονός ότι υπάρχει μεγάλο χάσμα μεταξύ της οικονομικής ελίτ της χώρας και του μεγάλου αριθμού νοικοκυριών που βιώνουν την ακραία φτώχεια.
Τις ίδιες διφορούμενες απόψεις θα μας πουν και οι επαγγελματίες στην Ελλάδα. Ένας επιχειρηματίας για παράδειγμα που έχει κατάστημα ρούχων στον κεντρικό εμπορικό δρόμο της οδού Τσιμισκή στην Θεσσαλονίκη, θα μας πει ότι είναι πολύ καλοί καταναλωτές και ότι αφήνουν «πολύ χρήμα» στην αγορά. Από την άλλη ένας ιδιοκτήτης εστιατορίου στους Νέους Πόρους Πιερίας μπορεί να μας πει ότι «είναι φτωχοί και τρώνε στις διακοπές τους τις προμήθειες που φέρνουν με τα οχήματα τους».
Ας δούμε όμως, μέσα σε λίγες γραμμές, ποια είναι η πραγματικότητα. Στην χώρα αυτή συναντούμε τον χαμηλότερο κατώτατο μισθό της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ανέρχεται στα 312 ευρώ. Όπως καταλαβαίνουμε, για ένα ζευγάρι που δουλεύουν και οι δύο αλλά αμείβονται με τον βασικό μισθό, είναι πολύ δύσκολο να έρθουν για διακοπές στην Ελλάδα. Αυτοί θα επιλέξουν να έρθουν για μια ημερήσια εκδρομή στις παραλίες της Θράκης και της Μακεδονίας προκειμένου να κάνουν ένα μπάνιο και να επιστρέψουν την ίδια μέρα στην πατρίδα τους.
Στην Βουλγαρία παρά τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της πενταετίας από το 2014 έως το 2019, υπάρχει ένα σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού που ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Το 2011 σχεδόν ένας στους δύο Βούλγαρους πολίτες ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας.
Επίσης η χώρα είναι πρώτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε όρους οικονομικής και κοινωνικής ανισότητας σύμφωνα με την τελευταία έκθεση «living conditions in Europe» της Eurostat.
Αυτή η δύσκολη οικονομική κατάσταση οδήγησε και στον δημογραφικό μαρασμό της Βουλγαρίας η οποία το 1985 αριθμούσε σχεδόν 9 εκατ. κατοίκους και τώρα πλέον οι μόνιμοι κάτοικοι είναι κάτι λιγότερο από 7 εκατ. Η μαζική μετανάστευση των νέων στο εξωτερικό και κατά κύριο λόγο στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφαίρεσε σημαντικούς εργασιακούς πόρους από την γειτονική χώρα στην οποία πλέον έχει περιοριστεί σημαντικά η προσφορά εργασίας.
Στην χώρα μας ζούνε και εργάζονται περίπου 80.000 Βούλγαροι πολίτες.
Κάθε χρόνο επιλέγουν την Ελλάδα περίπου 400.000 – 500.000 Βούλγαροι τουρίστες οι οποίοι προέρχονται κυρίως από τα μεσαία κοινωνικά στρώματα. Επίσης ένα σημαντικό κομμάτι των πλούσιων και ευκατάστατων Βουλγάρων πολιτών έχουν ως πρώτο τουριστικό τους προορισμό την χώρα μας.
Οι τελευταίοι έρχονται με πολυτελή αυτοκίνητα αξίας άνω των 100.000€. Η εικόνα αυτή των οχημάτων με Βουλγαρικές πινακίδες σε γνωστά ξενοδοχεία, beach bars και εστιατόρια της Βορείου Ελλάδας δημιουργεί μια λανθασμένη εικόνα για την οικονομική κατάσταση της γειτονικής μας χώρας.
Η Βουλγαρία είναι μια αναπτυσσόμενη μεν χώρα, αλλά με κατά κεφαλήν εισόδημα στο 55% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέχει σημαντικά από το να χαρακτηριστεί μια ανεπτυγμένη χώρα με ευκατάστατους και ευτυχισμένους πολίτες.
