Τα τρία λάθη που μηδένισαν τις πρώτες μου αποταμιεύσεις
Σε ηλικία 23 ετών, μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μου και των στρατιωτικών μου υποχρεώσεων, ξεκίνησα να δουλεύω σε Τράπεζα.
Ο μηνιαίος μισθός που λάμβανα κατά τον πρώτο χρόνο της δοκιμαστικής περιόδου ήταν 670€ και με την υπογραφή της σύμβασης αορίστου χρόνου ο μισθός μου αυξήθηκε στα 1.020€.
Λόγω του ότι έμενα με τους γονείς μου, κατάφερα μέσα στα πρώτα πέντε χρόνια να αποταμιεύσω 20.000€. Το πλάνο που έκανα για να τα καταφέρω ήταν να βάζω στην άκρη κάθε μήνα περίπου 200€ από την μισθοδοσία μου και παράλληλα αποταμίευα τα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα μαζί με το επίδομα άδειας τα οποία ανέρχονταν ετησίως σε περίπου 2.000€.
Την αποταμίευση μου την επένδυσα σταδιακά στο Ελληνικό Χρηματιστήριο μοιράζοντας τα κεφάλαια μου σε δύο μετοχές, την Τράπεζα Κύπρου και τα Ελληνικά Πετρέλαια. Τα ετήσια μερίσματα που λάμβανα ήταν πολύ καλά με ορισμένες χρονιές να φτάνουν τα 1.000€.
Στο σημείο αυτό να τονίσω ότι πάντα επιλέγω μετοχές με ισχυρή κερδοφορία οι οποίες μοιράζουν καλό μέρισμα με ελάχιστη αποδεκτή μερισματική απόδοση το 4% με 5%.
Καθώς περνούσε ο καιρός, παρατηρούσα ότι η μία εκ των δύο μετοχικών μου τοποθετήσεων, τα Ελληνικά Πετρέλαια, δεν ανέβαιναν τόσο έντονα όσο άλλες μετοχές, όταν ο Γενικός Δείκτης είχε ανοδικές τάσεις. Έτσι αποφάσισα μέσα στο 2009 να πουλήσω τις μετοχές των Ελληνικών Πετρελαίων στην τιμή των 8,3€ (αξίας περίπου 10.000€) και να αγοράσω το ισόποσο σε μετοχές της Eurobank στα 9€.
Έτσι βρέθηκα στις αρχές του 2010 με όλη μου την αποταμίευση να είναι μοιρασμένη σε δύο Ελληνικές τράπεζες.
Η συνέχεια λίγο πολύ γνωστή...η χώρα χρεοκόπησε και μαζί με αυτή σχεδόν όλο το Ελληνικό Τραπεζικό σύστημα.
Το κούρεμα των Ελληνικών κρατικών ομολόγων με τον μηχανισμό PSI οδήγησε σε τεράστιες απώλειες την Τράπεζα Κύπρου, η οποία είχε επενδύσει σημαντικά κεφάλαια στο Ελληνικό χρέος με αποτέλεσμα η Ελληνική θυγατρική του ομίλου να περάσει στην Τράπεζα Πειραιώς. Όπως ήταν φυσικό, η επένδυση μου ύψους 10.000€ εξαϋλώθηκε και έχασα αμέσως την μισή μου αποταμίευση.
Στην Eurobank έβλεπα την τιμή της μετοχής σε ελεύθερη πτώση και από τα 9,5€ που την αγόρασα το 2009 έφτασε τα 3€ το 2011. Βλέποντας το γενικότερο κλίμα που είχε διαμορφωθεί στην Ελληνική οικονομία με την έντονη ύφεση που έφερε το πρώτο Μνημόνιο αποφάσισα τελικά για να γλιτώσω ότι είχε απομείνει από τις οικονομίες μου να πουλήσω τις μετοχές στα 3€.
Τελικά στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας η αποταμίευση μου πήγε από τα 20.000€ στα 3.000€, έχασα δηλαδή το 85% των κεφαλαίων μου που με κόπο κάθε μήνα "μάζευα".
Ποια ήταν τα τρία σοβαρά λάθη που έκανα;
Πρώτο λάθος: Ποτέ δεν βάζουμε όλα τα αυγά μας σε ένα καλάθι
Το πρώτο σοβαρό λάθος της διαχείρισης των αποταμιεύσεων μου είναι ότι δεν εφάρμοσα τον βασικό κανόνα της διασποράς κινδύνου.
Επένδυσα όλα τα κεφάλαια μου στον ίδιο κλάδο, στην περίπτωση μου στον τραπεζικό κλάδο και στην ίδια χώρα (Ελλάδα). Εάν τα μισά μου κεφάλαια τα είχα αφήσει στα Ελληνικά Πετρέλαια και δεν τα είχα μετατρέψει σε Eurobank, θα είχα σώσει τουλάχιστον το 50% των επενδύσεων μου.
Δεν αναπτύσσονται όμως όλοι κλάδοι την ίδια δεκαετία γιατί κάθε εποχή έχει τους δικούς της "νικητές". Για παράδειγμα την δεκαετία του 2000 οι μετοχές των Ελληνικών Τραπεζών ήταν στην κορυφή των αποδόσεων καθώς είχαμε σημαντική ανάπτυξη του κλάδου τόσο εντός Ελλάδας όσο και στις αναδυόμενες αγορές που είχαν επεκτείνει τις δραστηριότητες τους ενώ την δεκαετία του 2010 οι μετοχές αυτές καταποντίστηκαν και δεν έδωσαν ούτε μια χρονιά μερίσματα ακολουθώντας την μεγάλη συρρίκνωση του κλάδου.
Οπότε σημαντικός κανόνας που δεν πρέπει να ξεχνάτε είναι να επενδύετε σε διάφορους κλάδους και αν έχετε ξένο χρηματιστηριακό κωδικό να επενδύετε σε τουλάχιστον δύο διαφορετικές χώρες.
Δεύτερο λάθος: Δεν επενδύουμε όλα τα κεφάλαια μας σε μετοχές
Το δεύτερο σημαντικό λάθος είναι ότι επένδυσα όλες τις αποταμιεύσεις μου στο Χρηματιστήριο και δεν κράτησα ρευστότητα για να εκμεταλλευθώ ευκαιρίες που τυχόν θα προέκυπταν και θα με βοηθούσαν να καλύψω "ζημιές" στο χαρτοφυλάκιο μου. Κατά την διάρκεια της μνημονιακής περιόδου προέκυψαν πολλές ευκαιρίες τόσο στο Χρηματιστήριο Αθηνών όσο και στην Ελληνική αγορά ακινήτων.
Για παράδειγμα αν είχα κρατήσει 5.000€ από τα 20.000€ σε ρευστότητα, θα μπορούσα το 2012 να αγοράσω 1.000 μετοχές ΟΠΑΠ στα 5€ και σήμερα να έχω βγάλει όχι μόνο την ζημιά από την Τράπεζα Κύπρου και την Eurobank αλλά και κεφαλαιακό κέρδος. Και αυτό εξηγείται πολύ εύκολα καθώς η μετοχή του ΟΠΑΠ διαπραγματεύεται σήμερα στα 16€ (1.000μετοχές * 16€ = 16.000€) και εάν συμπεριλάβουμε και τα μερίσματα που δίνει κάθε χρόνο, σήμερα θα είχαμε τουλάχιστον 25.000€.
Η διακράτηση ρευστότητας δίνει την ευκαιρία για διόρθωση τυχόν επενδυτικών λαθών μέσω της εκμετάλλευσης ευκαιριών που πάντα προκύπτουν είτε στο Χρηματιστήριο, είτε στις αγορές ομολόγων είτε στην αγορά ακινήτων.
Τρίτο λάθος: Stick to your plan
Μετάφραση στα Ελληνικά: Μείνε πιστός στο πλάνο σου.
Μην παρασύρεσαι από τα γεγονότα γύρω σου, τις γνώμες του περίγυρου σου, από την ειδησεογραφία και από τα συναισθήματα.
Το δικό μου αρχικό πλάνο ήταν να επενδύσω στα Ελληνικά Πετρέλαια και την Τράπεζα Κύπρου.
Η πώληση των 1.300 μετοχών των Ελληνικών Πετρελαίων και η αγορά της Eurobank προέκυψε λόγω του συναισθήματος της δυσαρέσκειας που μου δημιούργησε το γεγονός ότι έβλεπα όλες τις μετοχές στο Ελληνικό Χρηματιστήριο να ανεβαίνουν και την δική μου να είναι σταθερή ή να ανεβαίνει λίγο σε σχέση με την άνοδο του Γενικού Δείκτη του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Αν δεν είχα παρασυρθεί όμως από το συναίσθημα και ήμουν "stick to my plan", τότε από τα μερίσματα και μόνο των Ελληνικών Πετρελαίων (κατά μέσο όρο 0,40€ - 0,50€ κάθε χρόνο * 1.300 μετοχές) θα είχα αναπληρώσει την ζημιά από την Τράπεζα Κύπρου και δεν θα είχα χάσει όλες τις αποταμιεύσεις μου.
Οπότε η συμβουλή μου είναι "stick to your plan... εάν έχετε μελετήσει καλά τις εταιρείες στις οποίες επενδύετε και έχετε γράψει με χαρτί και μολύβι τους επενδυτικούς σας στόχους... μην υποκύπτετε σε εφήμερα συναισθήματα ή γεγονότα.
Όταν επενδύετε μακροπρόθεσμα θα πρέπει να έχετε αυτοσυγκράτηση και υπομονή.
